Etyka i prawo autorskie w czasach AI – podstawy dla edukatorów

Sztuczna inteligencja na dobre zadomowiła się w edukacji – wspiera nas w tworzeniu scenariuszy lekcji, materiałów dydaktycznych, quizów, ilustracji, a nawet filmów i prezentacji. Ale im częściej sięgamy po te możliwości, tym wyraźniej pojawia się pytanie: czy robimy to w sposób etyczny i zgodny z prawem?
Gdzie przebiega granica odpowiedzialności użycia AI?
Wielu nauczycieli nieświadomie korzysta z treści wygenerowanych przez AI, nie zastanawiając się, czy można je publikować, modyfikować lub udostępniać uczniom i rodzicom. Tymczasem:
- Nie każda treść stworzona z pomocą AI jest wolna od praw autorskich.
- Część narzędzi korzysta z danych treningowych pochodzących z cudzych materiałów, których status prawny bywa niejasny.
- Wygenerowane obrazy lub teksty mogą być podobne do prac już istniejących – co grozi naruszeniem cudzych praw.
Dodatkowo pojawia się pytanie: czy uczciwe jest podpisywać się pod materiałem stworzonym w dużej mierze przez AI? Czy uczniowie powinni wiedzieć, z jakich narzędzi korzystaliśmy? Jakie mamy obowiązki wobec twórców i wobec samych siebie jako osób uczących młodych ludzi?
Jak sobie z radzić z AI i prawem autorskim w praktyce?
Oto kilka wskazówek dla nauczycieli:
- Dokładnie czytaj regulaminy narzędzi AI. Sprawdź, jakie licencje obowiązują dla wygenerowanych treści.
- Stosuj oznaczenia i źródła. Jeśli AI pomogła Ci stworzyć materiał, zaznacz to – uczciwość i przejrzystość są kluczowe.
- Nie wykorzystuj wizerunku uczniów do generowania grafiki – nawet jeśli końcowa grafika nie będzie przypominać konkretnej osoby, użyjesz wizerunku osoby nieletniej jako danych treningowych dla AI.
- Unikaj wykorzystywania AI do generowania pełnych treści edukacyjnych bez autorskiego wkładu. AI to wsparcie, nie substytut.
- Ucz uczniów krytycznego podejścia do treści generowanych przez AI. To również element edukacji medialnej i cyfrowej.
Kilka konkretów – etyka i prawo autorskie w pracy nauczyciela z AI
Zachęcam do obejrzenia fragmentu webinarium poświęconego właśnie praktycznemu zastosowaniu etyki i prawa autorskiego w pracy nauczyciela z AI. Z jednej strony omówienie ważnych aspektów, z drugiej – konkretne przykłady.
Obejrzyj fragment webinarium „Edukacja artystyczna w laboratoriach AI” dotyczący tej tematyki – https://lnkd.in/dAZKqXNv